Ο ψευδάργυρος (Zn) θεωρείται το δεύτερο πιο άφθονο μέταλλο τόσο στους ζωικούς, όσο και στους φυτικούς οργανισμούς μετά από τον σίδηρο (Fe) καθώς και το μόνο μέταλλο που υπάρχει σε έξι διαφορετικές κατηγορίες ενζύμων. Συμμετέχει καθοριστικά σε αρκετές μεταβολικές διεργασίες του φυτού και παίζει σπουδαίο ρόλο στη σύνθεση της τρυπτοφάνης. Σύμφωνα με πολλούς ερευνητές, η έλλειψη ψευδαργύρου είναι η πιο συνηθισμένη έλλειψη ιχνοστοιχείου για τις καλλιέργειες, ειδικά σε ασβεστούχα εδάφη. Υπολογίζεται ότι το 30% των παγκόσμιων καλλιεργήσιμων εκτάσεων έχει χαμηλά επίπεδα ψευδαργύρου (FAO). Από τα διάφορα καλλιεργούμενα φυτά, ευαίσθητα στην έλλειψη ψευδαργύρου θεωρούνται τα εσπεριδοειδή, ορισμένα πυρηνόκαρπα, τα μηλοειδή, το αμπέλι κ.α.
1. Βασικές λειτουργίες του ψευδαργύρου
Ο ψευδάργυρος (Zn) παίζει έναν πολύ σημαντικό ρόλο στους φυτικούς οργανισμούς, ως συμπαράγοντας ενζύμων και ως δομικό υλικό των πρωτεϊνών. Απαιτείται για την ακεραιότητα των κυτταρικών μεμβρανών, τη σύνθεση της χλωροφύλλης και την παραγωγή της τρυπτοφάνης, μία πρόδρομη μορφή του ΙΑΑ. Με αυτό τον τρόπο, ο ψευδάργυρος δρα ως ένας ρυθμιστικός παράγοντας μίας φυτικής ορμόνης ανάπτυξης, της αυξίνης. Συγκεντρώνεται κυρίως στις ζώνες μεριστωματικής και ενζυμικής δραστηριότητας και παίζει σπουδαίο ρόλο στις οξειδοαναγωγικές αντιδράσεις. Επιπλέον βασικές λειτουργίες του ψευδάργυρου, σχετίζονται με τον μεταβολισμό των υδατανθράκων και του DNA – RNA.
2. Διαθεσιμότητα
Οι μορφές που ο ψευδάργυρος (Zn) προσλαμβάνεται από το φυτά είναι οι εξής:
- Διαθέσιμη μορφή ψευδαργύρου ως δισθενές κατιόν Zn2+, στο εδαφικό διάλυμα.
- Δεσμευμένη μορφή ψευδαργύρου στη στερεή κατάσταση του εδάφους (οξείδια του σιδήρου, αργιλίου και ορυκτά της αργίλου).
- Συμπλοκοποιημένη μορφή ψευδαργύρου με την οργανική ουσία του εδάφους.
Η διαθεσιμότητα του ψευδαργύρου, επηρεάζεται από ένα πλήθος παραγόντων. Οι βασικότεροι είναι οι εξής:
- Εδαφικό pH. Όσο το pH αυξάνεται, η διαθεσιμότητα του ψευδαργύρου μειώνεται εξαιτίας της μικρότερης διαλυτότητάς του και της αυξημένης προσροφητικής ικανότητας από τα ορυκτά της αργίλου και το ανθρακικό ασβέστιο.
- Οργανική ουσία. Γενικά η υψηλή οργανική ουσία σχετίζεται με υψηλή διαθεσιμότητα ψευδαργύρου. Αυτό οφείλεται στη δυνατότητα συμπλοκοποίησής του με οργανικές ενώσεις (χουμικές ουσίες, αμινοξέα κ.α). Βάσει της δυνατότητας αυτής, προκύπτουν χηλικές ενώσεις ψευδαργύρου, ευρείας κλίμακας pH και αυξημένης διαλυτότητας και κινητικότητας. Ωστόσο, αν η περιεκτικότητα σε οργανική ουσία είναι πολύ υψηλή, όπως σε τυρφώδη και λασπώδη εδάφη, μπορεί να σχηματιστούν αδιάλυτα σύμπλοκα, με αποτέλεσμα ο ψευδάργυρος να είναι μη αφομοιώσιμης μορφής.
- Υγρασία εδάφους. Σε συνθήκες κατάκλυσης, το ποσοστό του διαθέσιμου ψευδαργύρου μειώνεται εξαιτίας μεταβολών της τιμής του pH και του σχηματισμού αδιάλυτων ενώσεων ψευδαργύρου. Για παράδειγμα, η τροφοπενία ψευδαργύρου στις καλλιέργειες ρυζιού, είναι ένα αρκετά σύνηθες φαινόμενο.
- Θερμοκρασία εδάφους. Ψυχρά εδάφη συσχετίζονται με μείωση της πρόσληψης ψευδαργύρου από τα φυτά, λόγω του χαμηλότερου ρυθμού ανάπτυξης των ριζών.
Αλληλεπίδραση με άλλα στοιχεία. Η έντονη ανταγωνιστική σχέση μεταξύ φωσφόρου (P) και ψευδαργύρου, θεωρείται η πιο κοινή αιτία τροφοπενίας ψευδαργύρου παγκοσμίως. Υψηλή συγκέντρωση φωσφόρου στο έδαφος παρεμποδίζει την πρόσληψη, την μετακίνηση και τον μεταβολισμό του ψευδαργύρου στα φυτά. Αντίστροφα, υψηλή συγκέντρωση ψευδαργύρου στο έδαφος, συνεπάγεται ελλείψεις φωσφόρου. Εκτός από τον φώσφορο, ανταγωνιστικές σχέσεις παρατηρούνται και με τα θρεπτικά στοιχεία του σιδήρου (Fe) και μαγγανίου (Mn).
3. Τροφοπενία ψευδαργύρου
Ο ψευδάργυρος είναι δυσκίνητο στοιχείο εντός του φυτού, συνεπώς τα συμπτώματα τροφοπενίας εμφανίζονται πρώτα στα νεαρά φύλλα. Ελλείψεις ψευδαργύρου εμφανίζονται σε ένα μεγάλο εύρος φυτών, όταν το επίπεδο των φύλλων πέφτει συνήθως κάτω από 20 ppm. Συχνά συμπτώματα που σχετίζονται με την ανεπάρκεια ψευδαργύρου περιλαμβάνουν:
- Μικρότερα μεσογονάτια διαστήματα, μειωμένη ανάπτυξη φυτού.
- Μικροφυλλία.
- Χλώρωση των φύλλων (χλώρωση μεταξύ των νεύρων του ελάσματος).
- Ιριδίζουσες, καφέ χρώματος κηλίδες στα φύλλα.
- Παραμόρφωση φύλλων (επιναστία).
- Μειωμένη καρπόδεση.
- Μικροκαρπία.
- Σχηματισμός ροζέτας (γύμνωμα της βάσης των βλαστών).
- Νέκρωση ριζικού συστήματος.
4. Παραδείγματα σε καλλιέργειες
Η έλλειψη Ζn είναι η δεύτερη περισσότερο συνηθισμένη έλλειψη ιχνοστοιχείου, μετά την τροφοπενία Fe, που παρατηρείται σε πολλές ετήσιες καλλιέργειες. Τροφοπενίες ψευδαργύρου παρατηρούνται έντονα στον αραβόσιτο, στα εσπεριδοειδή, σε ορισμένα κηπευτικά, στα ψυχανθή και στο βαμβάκι. Ακολουθούν ορισμένα παραδείγματα τροφοπενίας ψευδαργύρου, σε διάφορες καλλιέργειες.
5. Συμβουλές για την αποτροπή της τροφοπενίας ψευδαργύρου
Αρχικά προτείνουμε να διεξάγετε κάθε δύο χρόνια εδαφολογική ανάλυση του αγρού σας, έτσι ώστε να έχετε μία πλήρη εικόνα του επιπέδου των θρεπτικών στοιχείων. Συγκρίνετε τους στόχους που έχετε βάλει στην απόδοση με τη διαθεσιμότητα των θρεπτικών στοιχείων σας και συζητείστε τις διαθέσιμες επιλογές με τον γεωπόνο σας. Επειδή υπάρχει μια λεπτή γραμμή μεταξύ ανεπάρκειας ενός θρεπτικού στοιχείου και τοξικότητας, είναι σημαντικό να εφαρμόσετε τη σωστή ποσότητα ψευδαργύρου, με το σωστό ρυθμό, χρησιμοποιώντας πάντοτε το σωστό προϊόν.
Το VIOMIX Zn® είναι ένα ιδανικό υγρό λίπασμα για ένα μεγάλο εύρος καλλιεργειών που είναι απαιτητικές σε ψευδάργυρο, συμβάλλοντας στην επίτευξη της ισορροπημένης θρέψης. Περιέχει υψηλές συγκεντρώσεις ψευδαργύρου με την μορφή ψευδαργύρου (Zn) συμπλόκου EDTA 6,5 %. Σε γενικές γραμμές οι δόσεις για τα εσπεριδοειδή, τα κηπευτικά, τα καλλωπιστικά και το φυτό της μπανάνας είναι 2 – 3 L / tn. Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τον οδηγό χρήσης του προϊόντος μπορείτε να βρείτε στην καρτέλα «Προϊόντα» στην ιστοσελίδα μας.
To Zn – elements® είναι ένα εξειδικευμένο προϊόν ψευδαργύρου (Zn) EDTA 15%. Είναι 100% υδατοδιαλυτό και περιέχει χηλικό EDTA ψευδάργυρο (Zn), έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η μέγιστη δυνατή πρόσληψη του στοιχείου κατά την εφαρμογή του. Είναι κατάλληλο τόσο για διαφυλλικές εφαρμογές όσο και για υδρολιπάνσεις. Είναι ένα λίπασμα σταθερό σε τιμές pH από 2 έως 13. Εφαρμόζεται σε όλες τις καλλιέργειες συμπεριλαμβανομένου του αραβοσίτου,του βαμβακιού, των εσπεριδοειδών, των αγρωστωδών και των κηπευτικών. Συνήθης συνιστώμενη δόση είναι 0,5 – 1 kg / tn. Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τον οδηγό χρήσης του προϊόντος μπορείτε να βρείτε στην καρτέλα «Προϊόντα» στην ιστοσελίδα μας.
Επιπλέον προϊόντα θρέψης ψευδαργύρου που διαθέτει η εταιρεία μας είναι:
- To VIOMIX P2O5 – CaO – B – Zn® (Σύμπλοκο φωφόρου, ασβεστίου, βορίου και ψευδαργύρου).
- Το VIOMIX B – Zn® (Σύμπλοκο βοριούχου αιθανολαμίνης 2,1% και ψευδαργύρου EDTA 3,2%).
- Το BORO – ELEMENTS® (Μίγμα διάφορων μακροστοιχείων και ιχνοστοιχείων, συμπεριλαμβανομένου και του ψευδαργύρου).
- Το B – Zn – Mo ELEMENTS® (Μίγμα διάφορων μακροστοιχείων και ιχνοστοιχείων, συμπεριλαμβανομένου και του ψευδαργύρου).