Φράουλα

Ανήκει στην οικογένεια Rosaceae και είναι ένα πολυετές, ποώδες φυτό όμως σε παραγωγική κλίμακα καλλιεργείται σαν ετήσιο, διετές ή τριετές, προκειμένου να εξασφαλιστεί μεγαλύτερη παραγωγή. Σήμερα, οι περισσότερες καλλιεργούμενες ποικιλίες προέρχονται από διασταύρωση των ειδών Fragaria chiloensis και Fragaria virginiana ή αυτών με άλλα είδη. Το ύψος του φυτού φτάνει τα 15-20cm ενώ η διάμετρος του είναι 20-40mm. Το γένος Fragaria αποτελείται από πόες που καλλιεργούνται για τους μεγάλους κόκκινους καρπούς. Το φυτό της φράουλας διαθέτει πολύ μεγάλη γενετική ποικιλομορφία, πράγμα που της επιτρέπει να εγκλιματίζεται σε ποικίλα περιβάλλοντα. Είναι ένα φυτό ευπροσάρμοστο σε ένα μεγάλο εύρος εδαφών, ιδανικά εδάφη θεωρούνται τα ελαφρά αμμοπηλώδη. Ωστόσο, η ορθολογική θρέψη και η ισορροπημένη άρδευση, αποτελούν παράγοντες οι οποίοι επηρεάζουν σημαντικά την ανάπτυξη του.

Η φράουλα καλλιεργείται εδώ και χιλιάδες χρόνια για τους εύγευστους καρπούς της. Είναι ένα φυτό γνωστό, από αρχαιοτάτων χρόνων, ως χαμαικέρασος. Ο καρπός της αποτελεί πλούσια πηγή ενέργειας (46 kcal/100gr) και είναι πλούσιος σε βιταμίνη C και αντιοξειδωτικά, απαραίτητα για την υγεία του ανοσοποιητικού συστήματος και του δέρματος.

Η φράουλα καλλιεργείται σε ευρεία έκταση στον Ελλαδικό χώρο και κυρίως στις Περιφερειακές Ενότητες της Αχαΐας και της Ηλείας (20.000 στρ, 2022)  και με μέση απόδοση 4-5 tn/στρ.

Η φράουλα είναι ένα φυτό με μεγάλη προσαρμοστικότητα και αυτό οφείλεται ,όπως αναφέρθηκε παραπάνω, στο ότι είναι υβρίδιο δύο πολύ διαφορετικών ειδών.

Ο τύπος του εδάφους επιδρά αποφασιστικά στην ποικιλία του φυτού. Η φράουλα αναπτύσσεται ικανοποιητικά σε ένα μεγάλο εύρος εδαφών, αποδίδει όμως σημαντικά καλύτερα στα αμμοπηλώδη (SL). Τα φυτά της προτιμούν ελαφρά όξινα εδάφη, με pH 5.8-6.5. Όταν υπάρχει επαρκής οργανική ουσία αναπτύσσονται σε ένα εύρος pH από 5.0  μέχρι 7.0. Η φράουλα αποτελεί μια μετρίως ευαίσθητη στην αλατότητα καλλιέργεια (ανώτατο όριο 3 dS/m ενώ optimal= 1.5 dS/m). Η αυξημένη αλατότητα στην περιοχή της ριζόσφαιρας μειώνει σημαντικά την ανάπτυξη του ριζικού συστήματος, τον ρυθμό ανάπτυξης του φυτού καθώς και την προσρόφηση νερού και θρεπτικών στοιχείων  .

Είναι σημαντικό να αποφεύγονται τα κακώς αποστραγγιζόμενα εδάφη καθώς και τα πετρώδη. Η φράουλα είναι απαιτητική σε υγρασία στο έδαφος μάλιστα κατά τη διάρκεια της βλαστικής περιόδου έχει ανάγκη από 600-900m³ νερού/στρέμμα. Η αντοχή της στην ξηρασία είναι πολύ μικρή καθώς χρειάζονται εδάφη με μεγάλη υδατοχωρητικότητα.

Όπως πολλά είδη της εύκρατης ζώνης έτσι και η φράουλα αναπτύσσουν μια κατάσταση ληθάργου το φθινόπωρο την οποία ξεπερνούν με τις χαμηλές θερμοκρασίες του χειμώνα. Η φράουλα για να βλαστήσει χρειάζεται θερμοκρασίες από 8 ως 15^οC. Στο θερμοκήπιο, η άριστη θερμοκρασία εδάφους κυμαίνεται από 12 ως 15^οC , η άριστη θερμοκρασία ημέρας  είναι από 16 ως 22^οC  ενώ τη νύχτα 10 ως 13^οC.

Για την άριστη ανάπτυξη και τη μέγιστη αξιοποίηση του γενετικού δυναμικού της φράουλας, απαιτείται η κάλυψη των θρεπτικών απαιτήσεων της, στο σωστό στάδιο και στην ιδανική ποσότητα-αναλογία.

H ορθολογική θρέψη της καλλιέργειας της φράουλας, είναι ένας από τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους ώστε να αυξήσουμε την ανάπτυξη και την παραγωγικότητα της. Ένα ορθολογικό πρόγραμμα θρέψης πρέπει να στοχεύει στην βελτιστοποίηση των εισροών, στην αύξηση της απόδοσης της ποιότητας, ενώ ταυτόχρονα να προστατεύει το περιβάλλον, τη γονιμότητα του εδάφους και τη βιωσιμότητα της καλλιέργειας.

Τα φαινολογικά στάδια ανάπτυξης της φράουλας διαιρούνται στα ακόλουθα (BBCH Meier et al., 1994):

• Eκβλάστηση και διαφοροποίηση ανθοφόρων οφθαλμών
• Ανάπτυξη φυλλώματος (1-9 σύνθετα φύλλα)
• Δημιουργία στολώνων και σχηματισμός των νεαρών φυτών
• Ανάδυση πρώτων ανθέων από τη βάση της ροζέτας
• Άνθιση (από το άνοιγμα του πρώτου άνθους έως την ωρίμανση και πτώση των πετάλλων)
• Καρπόδεση (αρχίζουν να γίνονται ορατά τα πρώτα αχαίνια)
• Ωρίμανση του φρούτου. Η αλλαγή του χρώματος της ανθοδόχης γίνεται από πράσινο → λευκό → λευκορόδινο → ρόδινο → κόκκινο → βαθύ κόκκινο ή βυσσινί (υπερώριμο)
• Γήρανση/ Έναρξη Ληθάργου

Προϊόντα θρέψης που εφαρμόζονται με βάση την αρχή των 4Κ δηλαδή  κατάλληλη ποσότητα, κατάλληλος χρόνος εφαρμογής στο σωστό φαινολογικό στάδιο, κατάλληλος τύπος και κατάλληλος τρόπος εφαρμογής, ενισχύουν σημαντικούς καλλιεργητικούς παράγοντες, όπως η ανάπτυξη των ανθικών καταβολών, η εξισορρόπηση φορτίου – βλάστησης, η ενίσχυση της φωτοσυνθετικής δραστηριότητας και η επαρκής κάλυψη των θρεπτικών απαιτήσεων.

Συνιστάται ωστόσο πριν από την εφαρμογή των λιπάνσεων, η ακριβής γνώση τόσο των φυσικοχημικών ιδιοτήτων του εδάφους, όσο και των αποτελεσμάτων της φυλλοδιαγνωστικής ανάλυσης.