To κάλιο (Κ) ως μακροστοιχείο, απαιτείται σε μεγάλες ποσότητες από τις περισσότερες καλλιέργειες. Είναι απαραίτητο θρεπτικό συστατικό για πολλές φυσιολογικές διεργασίες του φυτού, όπως η ρύθμιση του κυτταρικού ωσμωτικού δυναμικού και η ενεργοποίηση ενζύμων που εμπλέκονται στη φωτοσύνθεση, τη διαπνοή και την αναπνοή. Η επαρκής θρέψη καλίου εξασφαλίζει αντοχή σε αβιοτικές και βιοτικές καταπονήσεις. Επιπλέον, το κάλιο επηρεάζει τα φυσιολογικά, τα ποιοτικά και τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά των καρπών, γι’ αυτό και είναι ευρέως γνωστό ως «θρεπτικό στοιχείο ποιότητας». Αρκετά ευαίσθητες καλλιέργειες στην τροφοπενία καλίου θεωρούνται το βαμβάκι, το σιτάρι, η πατάτα, η σόγια και η μηλιά.

1. Βασικές λειτουργίες του καλίου

Ο ρόλος του καλίου στα φυτά πολύπλευρος:

• Ενεργοποίηση ενζύμων. Περισσότερα από εξήντα (60) ένζυμα τα οποία εμπλέκονται σε πολυάριθμες φυσιολογικές διεργασίες, εξαρτώνται πλήρως ή ενεργοποιούνται από την παρουσία του καλίου.
• Δραστηριότητα στοματίων. Η σωστή λειτουργία των στοματίων είναι απαραίτητη για διεργασίες όπως η φωτοσύνθεση και η μεταφορά θρεπτικών συστατικών. Καθώς αυξάνεται η περιεκτικότητα ιόντων καλίου (Κ+), εντός των καταφρακτικών κυττάρων, το ωσμωτικό δυναμικό τους αυξάνεται, νερό εισέρχεται από τα διπλανά κύτταρα και έτσι το στομάτιο ανοίγει. Ακριβώς το αντίθετο φαινόμενο, συμβαίνει όταν υπάρχει εκροή ιόντων καλίου (Κ+), από τα καταφρακτικά κύτταρα. Σε περίπτωση έλλειψης καλίου, τα στομάτια ανταποκρίνονται πιο αργά στις υπάρχουσες μεταβολές, έτσι ώστε τα φυτά να καθίστανται πιο ευαίσθητα σε υδατικές καταπονήσεις.
• Φωτοσύνθεση. Ο ρόλος του καλίου στη φωτοσύνθεση είναι περίπλοκος. Ένα προϊόν της φωτοσύνθεσης, το οποίο χρησιμοποιείται ως πηγή ενέργειας, είναι η τριφωσφορική αδενοσίνη (ATP). Ένζυμα τα οποία συμμετέχουν στην παραγωγή τριφωσφορικής αδενοσίνης (ATP), ενεργοποιούνται από το κάλιο. Έτσι, όταν τα φυτά βρίσκονται σε συνθήκες έλλειψης καλίου, ο ρυθμός παραγωγής ΑΤΡ μειώνεται και όλες οι διαδικασίες που εξαρτώνται από την ΑΤΡ επιβραδύνονται. Έρευνες επίσης δείχνουν πως υψηλές συγκεντρώσεις Κ+ στο φύλλωμα, συνδέονται άμεσα με μεγαλύτερη αφομοίωση του CO2.
• Μεταφορά σακχάρων. Μία φυσιολογική διεργασία που εξαρτάται από την παραγωγή της ATP, είναι η μεταφορά σακχάρων μέσω του φλοιού. Εάν το κάλιο είναι ανεπαρκές, το σύστημα μεταφοράς επιβραδύνεται. 
• Μεταφορά νερού και θρεπτικών συστατικών. Η επαρκής συγκέντρωση καλίου εντός του φυτού, συνδέεται άμεσα με την αποτελεσματικότητα των συστημάτων μεταφοράς νιτρικών, φωσφορικών, ασβεστίου μαγνησίου και αμινοξέων.
• Σύνθεση πρωτεϊνών. Το κάλιο απαιτείται για κάθε στάδιο της πρωτεϊνοσύνθεσης.
• Σύνθεση αμύλου. Το κάλιο ενεργοποιεί το ένζυμο της συνθετάσης του αμύλου, το οποίο είναι υπεύθυνο για τη σύνθεση του αμύλου.

Ποιοτικά χαρακτηριστικά καρπών. Το κάλιο επηρεάζει τα φυσιολογικά, τα ποιοτικά και τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά των καρπών. Επιπλέον, εξασφαλίζει αντοχή σε κάθε είδους αβιοτική καταπόνηση. Σημαντικό είναι το κάλιο να είναι επαρκές σε όλη την καλλιεργητική περίοδο. Γιατί, ακόμα και σύντομες περίοδοι έλλειψης καλίου, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια των κρίσιμων φάσεων ανάπτυξης, μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές απώλειες τόσο στην απόδοση όσο και στην ποιότητα.

2. Διαθεσιμότητα

Το κάλιο προσλαμβάνεται από το φυτό ως ιόν καλίου Κ+ και παραμένει σε αυτή τη μορφή σε όλες τις φυσιολογικές διεργασίες που συμμετέχει. 

Οι μορφές που το κάλιο βρίσκεται στο έδαφος είναι οι εξής:

• Δεσμευμένη μορφή στα πρωτογενή ορυκτά του εδάφους – (μη διαθέσιμη μορφή).
• Δεσμευμένη μορφή στα ορυκτά της αργίλου – (βραδέως διαθέσιμη μορφή).
• Άμεσα διαθέσιμη μορφή Κ+, από το εδαφικό διάλυμα. 
• Δεσμευμένη μορφή στην οργανική ουσία του εδάφους.

Το κάλιο αλληλεπιδρά με άλλα στοιχεία, ως προς τη διαθεσιμότητά του.

Έχει παρατηρηθεί πως υπάρχει αρνητική συσχέτιση του καλίου με το μαγνήσιο (Mg),το μαγγάνιο (Mn), το ασβέστιο (Ca) και το βόριο. Αντίθετα, θετική συσχέτιση με το κάλιο παρουσιάζει το θείο (S), ο ψευδάργυρος (Zn) και ο φώσφορος (P).

3. Τροφοπενία καλίου

Το κάλιο είναι ευκίνητο στοιχείο εντός του φυτού, συνεπώς τα συμπτώματα τροφοπενίας εμφανίζονται πρώτα στα παλαιά φύλλα. Συχνά συμπτώματα της τροφοπενίας καλίου (Κ) είναι:

1. Χλώρωση της περιφέρειας των  φύλλων.
2. Φυλλόπτωση (κυρίως σε πλατύφυλλα φυτά).
3. Βραδεία ριζική ανάπτυξη.
4. Μεταχρωματισμός καρπών.
5. Μείωση αντοχής σε βιοτικές και αβιοτικές καταπονήσεις.
6. Υποβάθμιση οργανοληπτικών χαρακτηριστικών (μείωση περιεκτικότητας καρπών σε σάκχαρα).
7. Μείωση αντοχής σε αβιοτικές και βιοτικές καταπονήσεις.

Τροφοπενίες καλίου παρατηρούνται έντονα στο βαμβάκι, το σιτάρι, την πατάτα, τη σόγια, και τη μηλιά. Ακολουθούν ορισμένα παραδείγματα σε συγκεκριμένες καλλιέργειες.

4. Συμβουλές για την αποτροπή της τροφοπενίας καλίου

Αρχικά προτείνουμε να διεξάγετε κάθε δύο χρόνια εδαφολογική ανάλυση του αγρού σας, έτσι ώστε να έχετε μία πλήρη εικόνα του επιπέδου των θρεπτικών στοιχείων. Συγκρίνετε τους στόχους που έχετε βάλει στην απόδοση με τη διαθεσιμότητα των θρεπτικών στοιχείων σας και συζητείστε τις διαθέσιμες επιλογές με τον γεωπόνο σας. Επειδή υπάρχει μια λεπτή γραμμή μεταξύ ανεπάρκειας ενός θρεπτικού στοιχείου και τοξικότητας, είναι σημαντικό να εφαρμόσετε τη σωστή ποσότητα καλίου, με το σωστό ρυθμό, χρησιμοποιώντας πάντοτε το σωστό προϊόν.

Το VIOMIX ΚΑΛΙΟΥ® είναι ένα ιδανικό υγρό λίπασμα για ένα μεγάλο εύρος καλλιεργειών, συμβάλλοντας στην επίτευξη της ισορροπημένης θρέψης. Περιέχει υψηλές συγκεντρώσεις καλίου με την μορφή συμπλόκου καλίου (Κ₂Ο) 30% με αμινοξέα και ολιγοπεπτίδια 10%. Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τον οδηγό χρήσης του προϊόντος μπορείτε να βρείτε στην καρτέλα «Προϊόντα» στην ιστοσελίδα μας.

Το VOLUME® είναι ένα ειδικό προϊόν θρέψης πυροφωσφορικού καλίου. Περιέχει φώσφορο (P₂O₅), 20%, κάλιο (K₂O) 26%, L – αμινοξέα 6,5%, βόριο (B) 0,65%, χαλκό (Cu) EDTA 0,00195%, σίδηρο (Fe) EDTA 0,078%, μαγγάνιο (Mn) EDTA 0,0026%, ψευδάργυρο (Zn) EDTA 0,0026%. Το pH του σκευάσματος είναι 9,7. Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τον οδηγό χρήσης του προϊόντος μπορείτε να βρείτε στην καρτέλα «Προϊόντα» στην ιστοσελίδα μας.

To SOL – PRO K® είναι ένα υγρό σύμπλοκο αζώτου, καλίου και οργανικού παράγοντα φυτικής προέλευσης. Περιέχει άζωτο (N) 4%, κάλιο (K₂O), οργανική ουσία 15%, φουλβικά οξέα 6,5% και πολυσακχαρίτες 11 – 13%. Το pH του σκευάσματος είναι 7,5. Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τον οδηγό χρήσης του προϊόντος μπορείτε να βρείτε στην καρτέλα «Προϊόντα» στην ιστοσελίδα μας.