Το μολυβδαίνιο (Mo) θεωρείται ως ένα από τα βασικότερα και απαραίτητα ιχνοστοιχεία για την ανάπτυξη των φυτικών οργανισμών, παρόλο που οι απαιτήσεις των φυτών για αυτό είναι χαμηλότερες από οποιοδήποτε άλλο θρεπτικό στοιχείο. Παίζει σπουδαίο ρόλο στα ενζυμικά συστήματα που συμμετέχουν στον μεταβολισμό του αζώτου και σε αντίθεση με τα υπόλοιπα ιχνοστοιχεία, το μολυβδαίνιο, είναι ευκίνητο στοιχείο. Μπορεί να εφαρμοστεί στις καλλιέργειες με διάφορες μεθόδους υπό τη μορφή διαφορετικών λιπασμάτων. Ευαίσθητες καλλιέργειες στην τροφοπενία μολυβδαινίου θεωρούνται τα ψυχανθή, τα σταυρανθή και τα κηπευτικά.

1. Βασικές λειτουργίες του μολυβδαινίου           

Το μεγαλύτερο ποσοστό του μολυβδαίνιου στα ανώτερα φυτά βρίσκεται, ως απαραίτητο συστατικό, στο ένζυμο της νιτρικής ρεδουκτάσης, η οποία υπάρχει στο κυτταρόπλασμα των μεριστωματικών κυττάρων. Νεαρά φύλλα και ακρορρίζια είναι πλούσια στο ένζυμο αυτό. Η ανάγκη των φυτών σε μολυβδαίνιο επηρεάζεται από τη μορφή του ανόργανου αζώτου που βρίσκεται στη διάθεση των φυτών. Εάν τα φυτά προσλαμβάνουν ΝΗ₄⁺ ή ΝΟ₂^–, τότε η ανάγκη σε μολυβδαίνιο είναι μικρότερη, σε σχέση με την πρόσληψη NO₃⁺. Τα ανώτερα φυτά αφομοιώνουν το μεγαλύτερο μέρος των νιτρικών, που απορροφούνται από το ριζικό σύστημά τους, σε οργανικές ενώσεις αζώτου. Το πρώτο βήμα αυτής της διεργασίας είναι η μείωση των νιτρικών σε νιτρώδη στο κυτοσόλιο (cytosol). H αναγωγή δηλαδή των νιτρικών ιόντων σε νιτρώδη.

Σε πρώτο λοιπόν βαθμό, το ένζυμο της νιτρικής ρεδουκτάσης, καταλύει την αντίδραση της μετατροπής των νιτρικών σε νιτρώδη, κατά την διαδικασία αφομοίωσής τους, από   το φυτικό κύτταρο:

NO₃^– + NAD(P)H + H⁺ + 2e^– → NO₂^– + NAD(P)⁺ + H₂O (1)

Το νιτρώδες (NO₂^–) όμως, είναι ένα εξαιρετικά δραστικό και δυνητικά τοξικό ιόν. Έτσι τα φυτικά κύτταρα μεταφέρουν αμέσως το νιτρώδες που παράγεται από τη μείωση των νιτρικών ιόντων, από το κυτοσόλιο, στους χλωροπλάστες των φύλλων και στα πλαστίδια των ριζών, προκειμένου να αποφευχθεί η επαφή του με τον κυτταρικό πυρήνα. Σε αυτά τα οργανίδια, η νιτρική ρεδουκτάση μετατρέπει τα νιτρώδη ιόντα σε αμμώνιο σύμφωνα με την ακόλουθη αντίδραση:

NO₂^– + 6Fdred + 8H⁺ + 6e^– → NH₄⁺ + 6Fdox + 2H₂O (2)

Επιπλέον, έχει διαπιστωθεί ότι βακτήρια αζωτοδέσμευσης του γένους Rhizobium, ανταποκρίθηκαν στην λίπανση μολυβδαινίου. Ο λόγος για τον οποίο υπάρχει αυτή η θετική συσχέτιση μεταξύ αζωτοβακτηρίων και μολυβδαινίου, στηρίζεται στο ότι το στοιχείο αυτό αποτελεί βασικό συστατικό του ενζύμου της αζωτάσης, το οποίο καταλύει την αντίδραση μετατροπής του ατμοσφαιρικού αζώτου σε αμμωνία.

2. Διαθεσιμότητα 

Το μολυβδαίνιο βρίσκεται στο έδαφος υπό τις ακόλουθες μορφές:

1. Διαθέσιμη μορφή ως μολυβδαινικό ανιόν Mo^-2, στο εδαφικό διάλυμα.
2. Δεσμευμένη μορφή στα εδαφικά κολλοειδή (οξείδια/υπεροξείδια του σιδήρου και του αργιλίου).
3. Συμπλοκοποιημένη μορφή με οργανική ουσία.

Οι μορφή που είναι περισσότερο διαθέσιμη για τη θρέψη των φυτών είναι η υδατοδιαλυτή μορφή που υπάρχει στο εδαφικό διάλυμα. Η διαθεσιμότητα του μολυβδαινίου, επηρεάζεται από ένα πλήθος παραγόντων. Οι βασικότεροι είναι οι εξής:

1. Εδαφικό pH. Σε αντίθεση με τα περισσότερα ιχνοστοιχεία, όσο το pH αυξάνεται, η διαθεσιμότητα του μολυβδαινίου αυξάνεται. Κατά συνέπεια η τροφοπενία μολυβδαινίου εμφανίζεται κυρίως σε εδάφη χαμηλού pH.
2. Οργανική ουσία. Κατά κάποιον τρόπο η παρουσία οργανικής ουσίας μπορεί να αυξήσει τη διαθεσιμότητα μολυβδαινίου και σε εδάφη με χαμηλό pH. 
3. Αλληλεπίδραση με άλλα στοιχεία. Παρουσία υψηλών συγκεντρώσεων ψευδαργύρου (Zn), χαλκού (Cu), νικελίου (Ni), καθώς και θείου (S), το διαθέσιμο μολυβδαίνιο μειώνεται. Αντίθετα, ο διαλυτός φώσφορος (P), σχετίζεται θετικά με το μολυβδαίνιο.

3. Τροφοπενία μολυβδαινίου

Το μολυβδαίνιο είναι ευκίνητο στοιχείο εντός του φυτού, συνεπώς τα συμπτώματα της τροφοπενίας εμφανίζονται πρώτα στα παλαιά φύλλα. Όλα τα συμπτώματα που σχετίζονται με την τροφοπενία του μολυβδαινίου είναι στενά συνδεδεμένα με τον μεταβολισμό του αζώτου. Εφόσον η δραστηριότητα της νιτρικής ρεδουκτάσης μειωθεί σημαντικά, τοξικά νιτρικά ιόντα θα εμφανιστούν στα κύτταρα των φύλλων. Το πιο κοινό σύμπτωμα είναι η χλώρωση, η οποία εμφανίζεται πρώτα στα παλαιότερα φύλλα και στη συνέχεια στα νεαρά. Σε ορισμένα μάλιστα φυτικά είδη, παρουσιάζεται συστροφή και έπειτα νέκρωση των φύλλων. Επιπλέον, η τροφοπενία μολυβδαινίου καθιστά τα φυτά πιο ευαίσθητα στις αβιοτικές καταπονήσεις. 

4. Παραδείγματα σε καλλιέργειες

Τροφοπενίες μολυβδαινίου παρατηρούνται έντονα στα ψυχανθή, στα σταυρανθή, στα κηπευτικά και σε ορισμένα σιτηρά. Ακολουθούν ορισμένα παραδείγματα τροφοπενίας ψευδαργύρου, σε διάφορες καλλιέργειες. 

5. Συμβουλές για την αποτροπή της τροφοπενίας μολυβδαινίου

Αρχικά προτείνουμε να διεξάγετε κάθε δύο χρόνια εδαφολογική ανάλυση του αγρού σας, έτσι ώστε να έχετε μία πλήρη εικόνα του επιπέδου των θρεπτικών στοιχείων. Συγκρίνετε τους στόχους που έχετε βάλει στην απόδοση με τη διαθεσιμότητα των θρεπτικών στοιχείων σας και συζητείστε τις διαθέσιμες επιλογές με τον γεωπόνο σας. Επειδή υπάρχει μια λεπτή γραμμή μεταξύ ανεπάρκειας ενός θρεπτικού στοιχείου και τοξικότητας, είναι σημαντικό να εφαρμόσετε τη σωστή ποσότητα μολυβδαινίου, με το σωστό ρυθμό, χρησιμοποιώντας πάντοτε το σωστό προϊόν. Το μολυβδαίνιο μπορεί να εφαρμοστεί στις καλλιέργειες με διάφορες μεθόδους υπό τη μορφή διαφορετικών πηγών λιπασμάτων:

Πηγή	Χημικός Τύπος	Περιεκτικότητα %
Μολυβδαινικό νάτριο	Na2MoO4 · 2H2O	39
Μολυβδαινικό αμμώνιο	(NH4)6Mo7O24 · 4H2O	54
Τριοξείδιο του μολυβδαινίου	MoO3	66
Διθειούχο μολυβδαίνιο	MoS2	60

Το μολυβδαινικό νάτριο (Na₂MoO₄ · 2Η₂Ο), είναι η κύρια πηγή μίας πλήρης γκάμας προϊόντων της εταιρείας μας που περιέχουν μολυβδαίνιο. 

Το Mo – ELEMENTS® είναι ένα εξειδικευμένο λίπασμα μολυβδαινίου  στερεάς μορφής και υψηλής ποιότητας. Περιέχει μολυβδαινικό νάτριο (39%) και εφαρμόζεται σε όλες τις καλλιέργειες συμπεριλαμβανομένων των σιτηρών, των κηπευτικών, των ψυχανθών, του αμπελιού και των δένδρων. Συνήθης συνιστώμενη δόση είναι 10 – 15 gr / στρέμμα.

Πιο συμπληρωμένο σκεύασμα της εταιρείας μας είναι και το B-Zn-Mo ELEMENTS®. Το συγκεκριμένο προϊόν είναι ένα μίγμα ιχνοστοιχείων και μακροστοιχείων, περιέχοντας φώσφορο (P₂O₅) 15%, κάλιο (K₂0) 10%, βόριο (B) 8%, μολυβδαίνιο (Μο) 2% και ψευδάργυρο (Zn) EDTA 3%. Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τον αναλυτικό οδηγό χρήσης των προϊόντων μπορείτε να βρείτε στην καρτέλα «Προϊόντα» στην ιστοσελίδα μας. Τέλος, στον παρακάτω πίνακα παρατίθεται το στάδιο εφαρμογής των προϊόντων μολυβδαινίου ανά καλλιέργεια.

Καλλιέργεια	Στάδιο Εφαρμογής
Σιτηρά	3 – 5 φύλλα
Κηπευτικά	2 – 4 φύλλα
Ψυχανθή	Μία εφαρμογή ετησίως
Δενδρώδεις καλλιέργειες	Μία εφαρμογή ετησίως
Αμπέλι	Εφαρμογή πριν την άνθηση