Ελιά
Η Ελιά (Olea Europaea L.)
Είναι ένα φυτό αιωνόβιο, υποτροπικό, αειθαλές και ανεμόφιλο. Το ύψος του δένδρου, μπορεί να φτάσει τα 15 – 20 m και ο χρόνος ζωής του, κυμαίνεται από δεκάδες έως εκατοντάδες χρόνια. Είναι ένα δένδρο ευπροσάρμοστο σε ξηροθερμικές συνθήκες και σε ένα μεγάλο εύρος εδαφών.
Ωστόσο, η ορθολογική θρέψη και η ισορροπημένη άρδευση, αποτελούν παράγοντες οι οποίοι επηρεάζουν σημαντικά την ανάπτυξή του.
Τα κύρια παραγόμενα προϊόντα, είναι το ελαιόλαδο και οι επιτραπέζιες ελιές. Το ελαιόλαδο, από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα χρησιμοποιείται ως βασικό συστατικό της μεσογειακής διατροφής, αφού αποτελεί πλούσια πηγή ενέργειας (9,3 kcal /gr), με σημαντικά οφέλη για την υγεία του ανθρώπου. Η ιδανική σχέση κορεσμένων και μονοακορέστων λιπαρών οξέων, η καλή σχέση μεταξύ́ βιταμίνης Ε και πολυακόρεστων λιπαρών οξέων, η μεγάλη περιεκτικότητα σε αντιοξειδωτικές ενώσεις, σε λινελαϊκό οξύ (>10%) και σε υδρογονάνθρακες που βοηθούν τον ανθρώπινο μεταβολισμό, είναι μερικά από τα χαρακτηριστικά του ελαιόκαρπου, που του προσδίδουν ιδιαίτερη διαιτητική αξία.
Η ελιά καλλιεργείται σε ευρεία έκταση στις περιοχές του Ελλαδικού χώρου (60% των συνολικών καλλιεργούμενων εκτάσεων), απασχολώντας ένα μεγάλο κομμάτι του αγροτικού πληθυσμού, με μέση απόδοση τα 300 kg /στρέμμα.
Προσαρμοστικότητα
Η ελιά αναπτύσσεται και καρποφορεί ικανοποιητικά, σε ένα μεγάλο εύρος εδαφών. Αποδίδει όμως σημαντικά καλύτερα, σε εδάφη αμμοαργιλώδη (SC) και ουδέτερα – ελαφρώς αλκαλικά (pH 7 – 8). Επιπρόσθετα, ως προς την αλατότητα του εδάφους, παρουσιάζει μέτρια αντοχή. Προσαρμόζεται ικανοποιητικά σε συνθήκες μέτριων θερμοκρασιών κατά τον χειμώνα, ενώ θερμοκρασίες κάτω των – 7 °C, είναι ζημιογόνες. Το ψύχος λειτουργεί ως παράγοντας άρσης του ληθάργου. Επιπλέον, είναι ένα δένδρο υψηλής αντοχής στη ξηρασία, με μέγιστες θερμοκρασίες ανάπτυξης, τους 40 – 42 °C. Σε γενικές γραμμές, απαιτεί ώρες θερμοκρασίες από 10 – 13 °C.
Για την άριστη ανάπτυξη και τη μέγιστη αξιοποίηση του γενετικού δυναμικού των ελαιόδεντρων, απαιτείται η κάλυψη των θρεπτικών απαιτήσεών τους, στο σωστό στάδιο και στην ιδανική ποσότητα – αναλογία.
Ιδιαίτερα Χαρακτηριστικά
Η ορθολογική θρέψη της ελιάς, είναι ένας από τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους, έτσι ώστε να αυξήσουμε την ανάπτυξη και την παραγωγικότητά της. Ένα ορθολογικό πρόγραμμα θρέψης θα πρέπει να στοχεύει στην βελτιστοποίηση των εισροών, στην αύξηση της απόδοσης και της ποιότητας, ενώ ταυτόχρονα να προστατεύει το περιβάλλον, τη γονιμότητα του εδάφους και τη βιωσιμότητα της καλλιέργειας.
Υπό ομαλές συνθήκες ο ετήσιος βιολογικός κύκλος της ελιάς, διαιρείται στα ακόλουθα στάδια:
- Χειμερινός λήθαργος (αναστολή βλαστιτικής αύξησης).
- Εαρινοποίηση (επίδραση χαμηλών θερμοκρασιών στη διαφοροποίηση των οφθαλμών).
- Διαφοροποίηση των οφθαλμών από τα μέσα του χειμώνα.
- Έναρξη νέας βλάστησης και άνθηση.
- Αρχική ανάπτυξη των καρπών.
- Σκλήρυνση του πυρήνα.
- Καλοκαιρινή διάπαυση (αναστολή βλαστιτικής αύξησης).
Προϊόντα θρέψης που εφαρμόζονται στη σωστή ποσότητα, στο σωστό φαινολογικό στάδιο, με τον ιδανικό τύπο, ενισχύουν σημαντικούς καλλιεργητικούς παράγοντες, όπως η ανάπτυξη των ανθικών καταβολών, η εξισορρόπηση φορτίου – βλάστησης, η ενίσχυση της φωτοσυνθετικής δραστηριότητας και η επαρκής κάλυψη των θρεπτικών απαιτήσεων.
Επιπλέον, συνδυαστικά με το προσεκτικό κλάδεμα, η ορθολογική λίπανση μετριάζει το φαινόμενο της παρενιαυτοφορίας (φαινόμενο κατά το οποίο µία χρονιά υψηλής παραγωγής, διαδέχεται µία χρονιά χαμηλής απόδοσης), εξασφαλίζοντας με αυτό τον τρόπο, ομαλοποίηση της παραγωγής από χρονιά σε χρονιά.
Συνιστάται ωστόσο πριν από την εφαρμογή των λιπάνσεων, η ακριβής γνώση τόσο των φυσικοχημικών ιδιοτήτων του εδάφους, όσο και των αποτελεσμάτων της φυλλοδιαγνωστικής ανάλυσης.
